تعریف بسیج

 تعریف بسیج:

بسیج به لحاظ لغوی به معنای سامان و اسباب ساز و سازمان جنگ : عزم و اراده ، آماده سفر شدن و آماده ساختن نیروهای نظامی یك كشور برای جنگ می باشد . ( دهخدا ، 1372 )

بسیج یك حركت منظم و سارمان یافته اجتماعی است كه با توجه به فرهنگ هر جامعه و به اشكال مختلفی در اثر شرایط خاصی مانند جنگ ، حوادث غیر مترقبه و حتی در زمان صلح و آرامش به صورت آماده باش بوجود می آید .
در جامعه ما نیز بسیج یك نهاد اجتماعی است . همانند خانواده كه به صورت عضوی از ساخت و نظام اجتماعی جامعه است به شمار می آید ، نهادی كه با هدف پاسداری از ارزشها و آرمانهای انقلاب اسلامی بوجود آمده است و انحلال آن جز در صورت انحلال جامعه اسلامی قابل تصور نیست .
در اساسنامه بسیج مستضعفین ، بسیج را به این صورت تعریف كرده اند :
« بسیج نهادی است تحت فرماندهی مقام معظم رهبری كه هدف آن نگهبانی از انقلاب اسلامی و دستاوردهای آن و جهاد در راه خدا و گسترش حاكمیت قانون خدا در جهان طبق قوانین جمهوری اسلامی ایران و تقویت كامل بنیه دفاعی از طریق همكاری با سایر نیروهای مسلح و همچنین كمك به مردم هنگام بروز بلا و حوادث غیر مترقبه می باشد . » ( سپاه از دید قانون 1362 )
مقام معظم رهبری،حضرت آیت الله خامنه ای" مد ظله العالی" بسیج را به اشکال مختلف توصیف وتبین کرده اند که بطور نمونه به برخی از آنها اشاره می شود:

«بسیج عبارتست از مجموعه ای که در آن پاکترین انسانها،فداکارترین وآماده بکارترین جوانان کشور در راه اهداف متعالی این ملت و برای به کمال وبه خوشبختی رساندن این مردم جمع شده اند»
«بسیج عبارت از تشکیلاتی است که در آن افراد متفرق وتنها به یک مجموعه عظیم و منسجم،به یک مجموعه آگاه و متعهد و بصیرو بینای به مسائل کشور ونیاز ملت تبدیل می شوند.مجموعه ای که دشمن رابیمناک ودوستان راامیدوارو خاطرجمع می کند».
مقام معظم رهبری" مد ظله العالی" فرهنگ بسیجی را چنین بیان می کنند:
«فرهنگ بسیجی،فرهنگ معنویت است،فرهنگ شجاعت است،فرهنگ غیرت است،فرهنگ اسیر خواست های حقیر نشدن است،خواست های زندگی برای همه مهم است اما آنچه مهم تر است آرمانهانست،ارزشهاست،هدف است،آنها راباید مقدم داشت».

نقطه آغاز روند شکل گیری بسیج در ایران ،فرمایشات حضرت امام خمینی (ره)در  آذرماه 1358بود.ایشان در بخشی از سخنانشان چنین می گویند:
«مملکت اسلامی باید همه اش نظامی باشد وتعلیماتش نظامی باشد.بایدملت ماجوانهایش مجهز باشند به همین جهاز وعلاوه برجهاز دینی وایمانی که دارند،مجهزبه جهازمادی وسلاحی هم باشند ویادگرفته باشند.جوانهارا یادشان بدهیدهمه جاباید اینطورباشدکه یک مملکتی بعداز چند سالی که بیست میلیون جوان دارد بیست میلیون تفنگدارداشته باشدویک چنین مملکتی آسیب پذیر نیست والان هم الحمدلله آسیب پذیر نیست.»